یکی از سوالاتی که زیاد از سوی بیماران با آن مواجه شدیم، این است که علت بیرون زدگی مقعدی بدون درد و خونریزی چیست؟
بیرون زدگی مقعدی یا همان پرولاپس رکتوم، حالتی است که در آن مخاط یا بخشی از رکتوم (انتهای روده) از مقعد خارج می شود. دلیل اصلی این عارضه افزایش فشار داخلی شکم و عضلات ناحیه آنال است که عواملی مثل اسهال و یبوست های پی در پی، زور زدن زیاد و… باعث آن می‌شوند.
چه افرادی دچار بیرون زدگی مقعدی می‌شوند؟
بیرون زدگی مقعدی در زنان شایع تر است و شدت آن در هر فردی می تواند متفاوت باشد. در کودکان زیر ۳ سال و همچنین افراد بالای ۵۰ سال به دلیل ضعف عضلات لگن، احتمال بروز این عارضه بسیار بیشتر است.
افراد زیادی از ما سوال می‌کنند که بیرون زدگی مقعدی بدون درد و خونریزی خطرناک است؟ و آیا نیاز به درمان دارد یا خیر؟
باید بگوییم که این عارضه علاوه بر ظاهر زشت، به مرور شرایط سختی را برای بیمار ایجاد می کند و کیفیت زندگی فرد را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
دلایل
گفتیم که افزایش فشارهای داخلی شکم و رکتوم می‌تواند باعث بیرون زدگی مقعدی شود. حالا می‌خواهیم بررسی کنیم که چه عواملی در این ناحیه فشار ایجاد می‌کنند؟
اسهال و یبوست های پی در پی و مزمن
ایجاد آسیب در ناحیه مقعد
زایمان طبیعی در زنان
عفونتهای انگلی روده
ضعیف شدن عضلات کف لگن
بیماری بواسیر یا هموروئید
سندروم سیستیک که نوعی اختلال مادرزادی است
انواع پرولاپس یا بیرون زدگی مقعدی
با توجه به شدت این عارضه، علائم آن هم می توانند متفاوت باشند. اگر فقط مخاط یا پوشش داخلی روده از مقعد بیرون بزند، پرولاپس ناکامل است و شدت آن کمتر است.
اما زمانی که یک قسمت یا تمام بخش انتهایی روده از مقعد خارج شود، پرولاپس یا بیرون زدگی مقعد کامل است.
پرولاپس رکتوم داخلی و خارجی هم عنوان دیگری است که به این عارضه اطلاق می شود. در نوع داخلی بخشی از روده بزرگ وارد رکتوم یا راست روده می شود. این وضعیت معمولا شایع تر است و چون نشانه ظاهری ندارد، بیمار آن را با یبوست و دفع ناکامل مدفوع اشتباه می‌گیرد.
در پرولاپس خارجی هم همانطور که در بالا توضیح داده شد، بخشی از روده کاملا از مقعد بیرون می‌زند.
علائم
زمانی که از بیرون زدگی مقعدی صحبت می‌کنیم، احتمال بروز علائم زیر بسیار بالاست. این علائم در ابتدا خفیف تر هستند اما با پیشرفت بیماری کاملا احساس می‌شوند:
- درد و تورم
- خونریزی مقعد
- بی اختیاری مدفوع
- سوزش و خارش
- ترشحات مخاطی از مقعد
- یبوست
احتمال دارد بیرون زدگی مقعدی بدون درد و خونریزی باشد؟
احتمال اینکه بیمار بجز بیرون زدگی هیچ علائم دیگری نداشته باشد بسیار کم است. اما اگر با چنین وضعیتی مواجه شدید و هیچ علائم دیگری احساس نمی‌کنید، ممکن است دچار بیرون زدگی بواسیر یا هموروئید شده باشید.
تفاوت بیرون زدگی مقعدی (پرولاپس) و بیرون زدگی بواسیر
در بالا یکی از عوامل ایجاد بیرون زدگی را بواسیر یا هموروئید عنوان کردیم. این دو عارضه با یکدیگر متفاوت اند اما ممکن است علائم مشابهی ایجاد کنند.
بواسیر یا هموروئید تورم رگها و شریانهای داخل یا خارج مقعد است و اگر در بلند مدت درمان نشود، این رگها از مقعد بیرون می زنند و دچار پرولاپس می شوند.
اما پرولاپس رکتوم یا راست روده در واقع بیرون زدن بخش انتهایی روده از آنال است. معمولا بیماران این دو عارضه را اشتباه می گیرند. بنابراین باید تشخیص قطعی را به عهده پزشک بگذارند.
مراجعه به پزشک و تشخیص بیماری
بعد از مراجعه به پزشک و بررسی سوابق بیماری های شما، معاینه جسمی انجام می شود. اگر با معاینه فیزیکی بیماری بطور دقیق تشخیص داده نشود، پزشک انجام آزمایشاتی را تجویز می کند.
بهترین راه ها برای تشخیص این عارضه شامل سونوگرافی ماهیچه مقعدی، کولونوسکوپی، رکتوسکوپی و پروکتوگرافی است که با توجه به نوع بیرون زدگی پزشک یکی از آنها را تجویز می کند.